Columns

Dit is de nieuwste column. Alle andere columns komen in de lijst hiernaast. Klik er op om het hieronder te kunnen lezen.

Modern onderwijs: georganiseerd geheugenverlies?

De Engel over andere vormen van onderwijs

We schreven vroeger in onze schoolagenda: “Hoe meer je leert, hoe meer je weet. Hoe meer je weet, hoe meer je vergeet. Waarom leren?”         Herkenbaar? Wie allemaal?

Ik vraag vandaag niet waaróm leren. Het is het waartóe leren?

Ik zou hier in deze column diep in kunnen gaan op de onderwijsstromen die ik zo in mijn leven heb zien passeren. Zou mogelijk zijn. Ik heb 72 jaar de tijd gehad iets te leren. Maar zo met z’n allen hier bij elkaar hebben we nog veel en veel meer jaren achter de rug. We zijn allen ervaringsdeskundigen. Daarom ga ik nu niet diep op het onderwerp in, ga me niet uitgeven voor deskundige, want voordat ik het weet zitten er nog deskundiger deskundigen hier in de zaal.

“We zijn allen deskundigen”, zei ik. We hebben allemaal door ervaring veel geleerd. ERVARING IS IMMERS DE BESTE LEERMEESTER.

Daar beginnen we al heel vroeg mee. Vanaf onze jeugd geldt immers: JONG GELEERD OUD GEDAAN. En wie dat in de wind sloeg, wie niet wilde luisteren, nou die kwam er wel achter, want WIE NIET HOREN WIL, MOET MAAR VOELEN. En dat kon – zeker in het verleden – wel eens hard aankomen, want ZACHTE HEELMEESTERS MAKEN STINKENDE WONDEN, nietwaar?

We waren ooit klein, jong en onbezonnen.

Zo zijn we allemaal MET SCHADE EN SCHANDE GROOT GEWORDEN.

Af en toe een terugval? Is niet erg, als je er maar van leert: MET VALLEN EN OPSTAAN WORD JE IMMERS GROOT.

Hieronymus van Alphen vatte dat in 1787 in de volgende regels:

“Mijn Spelen is leren, mijn leren is spelen,
En waarom zou mij dan het leren vervelen?

Het lezen en schrijven verschaft mij vermaak.
Mijn hoepel, mijn priktol verruil ik voor boeken;
Ik wil in mijn prenten mijn tijdverdrijf zoeken,
\\\'t Is wijsheid, \\\'t zijn deugden, naar welke ik haak.

Nou valt er natuurlijk ook uitvoerig te discussiëren over begrippen als geleerd aan de ene kant en wijsheid aan de andere kant.

Niet iedere geleerde komt wijs over.

Zo’n 350 jaar voor Christus gebruikte Aristoteles als eerste het begrip “Tabula Rasa”. Latijn voor: een schone lei, een onbeschreven blad.

Zo rond 1200 ging Thomas van Aquino hier verder over filosoferen.

Het was de Engelsman John Lock die het begrip Tabula Rasa eind 1600 verder de wereld in wilde brengen. Hij zei: “Als de mens als onbeschreven blad wordt geboren, sticht scholen, beschrijf dat ongeschreven blad met alleen goede dingen, onderwijs de mensheid in alleen het goede en de gevangenissen zullen gesloten kunnen worden, want daar zijn geen kandidaten meer voor.”

(We weten allemaal dat dit niet gelukt is!)

Dirk Camphuysen (1586-1627) (een 16^e-eeuwse Nederlandse predikant / dichter) schreef: “Ach, waren alle menschen wijs en wilden daarbij wel, de aerd waer haer een Paradijs! ……  [En de tweede dichtregel kunt u zelf vast aanvullen!]…. …….Nu isse meest een hel.”

Er ligt hier ook een schone taak voor onze bijbeluitleggers.

Maar…….probeer dat eens goed te doen als in Spreuken 3:13 staat: ”Gelukkig is een mens die wijsheid heeft gevonden……”

En in Prediker 1:18 staat:  “……… Wie veel wijsheid heeft, heeft veel verdriet….”

Het blijft reuze ingewikkeld.

U gaat zo meteen weer een beetje wijzer naar huis dan toen u hier kwam. Met het besef dat U DE WIJSHEID NIET IN PACHT HEEFT.

U heeft wellicht iets meer kennis opgedaan.

Kennis via anderen, die leidt tot meer zelfkennis.

Want ZELFKENNIS IS IMMERS DE BRON TOT WIJSHEID.

Zo niet, put moed uit het gezegde: VERSTAND KOMT MET DE JAREN. Al is de vraag ook wel weer: WANNEER BEN JE OUD EN WIJS GENOEG?

WE ZIJN IMMERS NOOIT TE OUD OM TE LEREN.

en WIE ÉCHT WEET HOE HET ZIT, DÍE MAG HET ZEGGEN.

Of dat werkelijk zo is, DE TIJD ZAL HET LEREN!

Ik dank u.

Harry van Veen (20 januari 2019)

Reacties zijn gesloten.

Alle Columns